پارافین مایع چیست؟

پارافین مایع یک روغن شفاف و بی رنگ است که از بخشی سبک در جریان تقطیر نفت خام به دست می آید. این ماده در گروه هیدروکربن های اشباع قرار دارد و واکنش پذیری شیمیایی پایینی دارد. پارافین مایع پس از خالص سازی بیشتر، به دست می آید و هیچ شباهتی به نفت خام اولیه ندارد.

نقطه جوش آن در محدوده ای بین حدود ۱۵۰ تا ۲۷۵ درجه سانتی گراد است و در آب حل نمی شود.این ترکیب را گاهی روغن مینرال یا روغن سفید هم می نامند. خالص سازی پارافین مایع اغلب از طریق حذف مواد آروماتیک انجام می شود تا روغنی به دست آید که در ساخت فرآورده های دارویی، آرایشی و حتی خوراکی کاربرد دارد.

انواع پارافین

پارافین چند نوع اصلی دارد که بر اساس میزان چربی، درصد ناخالصی و همچنین حالت ماده، طبقه بندی می شوند. در حالت کلی، دو نوع مهم در بازار دیده می شود که بخش بزرگی از نیاز مصرف کنندگان را پاسخ می دهد: پارافین مایع و پارافین جامد. علاوه بر این، انواع دیگری نظیر پارافین کریستالی و پارافین میکروکریستال وجود دارد که بیشتر جنبه صنعتی یا تزئینی دارند.

پارافین مایع بهداشتی

پارافین مایع بهداشتی به شکلی تهیه می شود که درجه خلوص آن بالاست. ناخالصی هایی که ممکن است برای انسان زیان بار باشند، تا جای امکان حذف می گردند و از این رو در حوزه های آرایشی و بهداشتی از آن استفاده می کنند. همچنین در صنایع پزشکی قدیم و جدید جایگاه ویژه ای برای پارافین بهداشتی وجود دارد.

این نوع پارافین بدون رنگ و بوست و در تماس مستقیم با پوست نیز کمترین مشکل را ایجاد می کند. به همین دلیل است که در راهکارهایی مانند پارافین تراپی، کاهش خشکی پوست دست یا پا، مرطوب نگه داشتن قسمت های مختلف پوست و کاهش التهاب های جزئی استفاده می شود.

پارافین مایع صنعتی

در مقابل، پارافین مایع صنعتی انواعی دارد که برای روان کردن دستگاه ها، خنک کاری ابزارهای فلزی، اسپری های صنعتی و ترکیبات شیمیایی مختلف به کار می روند. پارافین صنعتی معمولا در حوزه های غیر مرتبط با سلامت انسان کالاهای گسترده ای را پوشش می دهد؛ به عنوان مثال، در صنایع کشاورزی برای ساخت سموم مخصوص آفات، صنایع نساجی برای روغن کاری چرخ های بافندگی یا صنایعی که نیازمند خنک سازی دستگاه ها هستند.

روش تولید پارافین مایع

تولید پارافین مایع با پالایش نفت خام آغاز می شود. مراحل تولید پارافین به شرح زیر است:

۱. ابتدا نفت خام به پالایشگاه منتقل می شود و در فرآیند تقطیر، اجزای سبک و سنگین جدا می شوند. در این مرحله، هیدروکربن هایی که زمینه تولید پارافین دارند شناسایی و جداسازی می شوند.

۲. سپس ماده ای که حاوی پارافین است، برای خلوص بیشتر وارد برج های تقطیر در دمای بالا می شود تا ناخالصی ها کاهش پیدا کنند.

۳. پس از آن، محصول نیمه آماده که هنوز درونش مقادیری روغن و مواد اضافی وجود دارد، در کارخانه های تخصصی با روش های تصفیه مکانیکی و شیمیایی پالایش می شود.

۴. مرحله بعدی، حذف هرچه بیشتر روغن و رنگ نامطلوب است. اگر این کار با دقت کافی انجام شود، محصول نهایی شفاف تر و بدون بوی ناخوشایند خواهد بود.

۵. سرانجام پارافین مایع در مخزن های بزرگ (مثل تانکرهای بیست تنی) یا بشکه های حدود دویست و بیست لیتری بسته بندی و روانه بازار می شود.

نحوه نگهداری پارافین مایع

نگهداری صحیح پارافین در منزل اهمیت زیادی دارد. ابتدا این ماده در ظروف کاملا دربسته قرار گیرد تا در معرض هوا و ذرات آلاینده قرار نگیرد. بهترین حالت نگهداری، قرار دادن آن در محیط خشک و خنک با دمای بین ۱۵ تا ۲۵ درجه سانتیگراد و دور از منابع حرارتی مانند اجاق یا نور خورشید مستقیم است، که مانع تبخیر و تغییر ویژگی هایش می شود.

بسته بندی پارافین مایع

در روند صادرات و واردات، سفارش دهندگان طبق دستورالعمل های جهانی عمل می کنند. استانداردهای بین المللی تعیین شده توسط سازمان هایی مانند ISO، دستورالعمل هایی برای تولید ظرف و برچسب گذاری مشخص کرده اند. رعایت این مقررات سبب جلب اعتماد مشتریان در بازارهای جهانی می شود.

بسته بندی معمول در بشکه هایی انجام می شود که از جنس آهن مقاوم یا پلاستیک بهداشتی ساخته شده و وزن خالص هر بشکه حدود ۱۷۵ کیلوگرم است. همچنین حمل پارافین مایع از طریق تانکر هایی با ظرفیت ۵۰۰۰ و ۱۲۰۰۰ لیتر امکان پذیر است. انتخاب ظروفی که در برابر خوردگی مقاومت از خود نشان دهند و درب آنها کاملا بسته باشد، کمک می کند که ماده در طول مدت زمان حمل و ذخیره دچار تغییرات نشود.

شرکت روناک شیمی سپهر نیز در این زمینه تلاش کرده تا پارافین مایع را در ظروف فلزی، تانکر و بشکه های پلاستیکی به گونه ای بسته بندی کند که فرآیند حمل و نقل و صادرات با دستورالعمل های جاری هماهنگ بماند.

تفاوت بین پارافین مایع صنعتی و پارافین مایع بهداشتی

پارافین صنعتی و بهداشتی به دلیل فرایندهای مختلف پالایش و هدف مصرفی، ویژگی های متفاوتی پیدا می کنند. این تفاوت ها عبارتند از:

● درجه تصفیه: پارافین بهداشتی برای کاربردهای پزشکی و آرایشی پالایش عمیق تری را تجربه کرده است. ناخالصی های خطرناک در آن بسیار کم است و بدون رنگ و بو عرضه می شود. پارافین صنعتی ممکن است اندکی بوی شبیه گازوئیل داشته باشد و خلوص کمتری داشته باشد.
● کاربرد: نوع بهداشتی در تهیه محصولات مراقبت از پوست، برخی داروها یا حتی محصولات غذایی کاربرد دارد. نوع صنعتی برای روانکاری دستگاه ها، پوشش های ضد آبی و… به کار می رود.
● ایمنی پوست: پارافین بهداشتی را مناسب مصارف پوستی می دانند؛ اما نوع صنعتی را اگر بخواهید روی پوست یا فرآورده های خوراکی استفاده کنید، عوارض زیادی به دنبال دارد.

تفاوت بین پارافین مایع و جامد

پارافین مایع و پارافین جامد از یک خانواده شیمیایی هستند، اما در حالت فیزیکی و بعضی کاربردها تفاوت های مهمی دارند:

● حالت ماده: پارافین مایع در دمای معمولی، روان و روغنی است. در حالی که پارافین جامد (موم پارافین) قالبی سخت یا نیمه سخت دارد و سپس با حرارت ذوب می شود.
● کاربرد: از پارافین مایع در روانکاری، خنک سازی، استفاده دارویی، آرایشی و مانند آن بهره می برند. پارافین جامد بیشتر در شمع سازی، پوشش های ضد آب یا جلا دادن بعضی محصولات صنعتی مصرف می شود.
● دمای ذوب و جوش: پارافین جامد معمولا در محدوده ۴۶ تا ۶۸ درجه سلسیوس ذوب می شود و پارافین مایع نقطه جوش بالاتری دارد (حدود ۱۷۵ تا ۲۶۵ درجه سلسیوس).
● چگالی و ظاهر: پارافین مایع بی رنگ و شفاف است و حالتی روغنی دارد، ولی پارافین جامد سفید یا مایل به شیری و به صورت قالبی در بازار پیدا می شود.

ویژگی های فیزیکی و شیمیایی پارافین

در جدول زیر، مشخصات فیزیکی و شیمیایی پارافین به طور کلی اشاره شده است. بسته به نوع جامد یا مایع و درصد تصفیه، ممکن است این ارقام اندکی تغییر داشته باشند.

کاربردهای پارافین مایع

پارافین مایع زمینه های مصرف فراوانی در جهان دارد. از کارگاه های تولید مواد شیمیایی و بهداشتی گرفته تا صنایع خوراکی و حتی پزشکی، همگی از این ماده استفاده می کنند. مهم ترین کاربرد های این ماده عبارتند از: